Hartalika Teej-24 तिथीनुसार जाणून घ्या शुभ मुहूर्त आणि पूजा विधी

Hartalika Teej-24

हरतालिका तीज 2024: महत्त्व, व्रत विधी, मुहूर्त आणि कथा

हरतालिका तीजचा व्रत हिंदू धर्मात एक महत्त्वपूर्ण व्रत म्हणून साजरा केला जातो. हे व्रत विशेषतः विवाहित महिलांनी त्यांच्या पतीच्या दीर्घायुष्य आणि सुखी वैवाहिक जीवनासाठी करावे. तसेच, अविवाहित कन्याही योग्य जीवनसाथी मिळविण्याच्या उद्देशाने हा व्रत करतात.

या लेखात आपण हरतालिका तीज Hartalika Teej-24 चे महत्त्व, पूजा विधी, शुभ मुहूर्त आणि त्यासंबंधी कथा जाणून घेणार आहोत.

हरतालिका तीजचे महत्त्व (Significance of Hartalika Teej)

Hartalika Teej-24 हरतालिका तीजचा व्रत भाद्रपद महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या तृतीय तिथीला साजरा केला जातो. हे व्रत विशेषतः विवाहित महिलांसाठी महत्त्वाचे आहे. असे मानले जाते की, या दिवशी माता पार्वतीने भगवान शिवांना पती म्हणून मिळविण्यासाठी कठोर तपस्या केली होती. त्यांच्या या तपस्येमुळे भगवान शिव प्रसन्न झाले आणि त्यांनी माता पार्वतीला वर दिले की, तेच तिचे पती होतील. तेव्हापासून हरतालिका तीज व्रताचा प्रचलन झाला आणि हे व्रत सौभाग्य मिळविण्यासाठी केले जाते.

हा व्रत सर्वांत कठीण व्रतांपैकी एक मानला जातो कारण तो निर्जला (पाणी न पिता) केला जातो. विवाहित महिलांनी आपल्या पतीच्या दीर्घायुष्यासाठी हा व्रत करावा, तर अविवाहित कन्यांनी योग्य जीवनसाथी मिळविण्याच्या उद्देशाने हा व्रत करावा. या व्रतादरम्यान महिलांनी दिवसभर उपवास करावा आणि रात्री जागरण करावे. दुसऱ्या दिवशी पूजा करून व्रताचे पारण करावे.

Follow gyaanganga.in for more informational topic

Follow gyaanganga.in for more informational topic

हरतालिका तीजचा व्रत या वर्षी 6 सप्टेंबर 2024 रोजी साजरा केला जाईल. तृतीय तिथी 5 सप्टेंबर रोजी दुपारी 12:21 वाजता सुरू होईल आणि 6 सप्टेंबर रोजी दुपारी 3:01 वाजता समाप्त होईल. उदया तिथीनुसार, हरतालिका तीज 6 सप्टेंबर रोजी साजरी केली जाईल. या दिवशी पूजेसाठी विविध शुभ मुहूर्त आहेत, त्यापैकी प्रमुख आहेत:

• प्रातःकालीन पूजा मुहूर्त: सकाळी 6:02 ते 8:33
  (कुल कालावधी: 2 तास 31 मिनिटे)
• संध्याकाळची पूजा मुहूर्त (प्रदोष काल): सूर्यास्तानंतर 6:36 वाजता सुरू होईल.

याशिवाय, विविध शुभ मुहूर्त खालीलप्रमाणे आहेत:

• चर-सामान्य मुहूर्त: सकाळी 6:02 ते 7:36
• लाभ-उन्नती मुहूर्त: सकाळी 7:36 ते 9:10
• अमृत-सर्वोत्तम मुहूर्त: सकाळी 9:10 ते 10:45
• शुभ-उत्तम मुहूर्त: दुपारी 12:19 ते 1:53
• चर-सामान्य मुहूर्त: संध्याकाळी 5:02 ते 6:36

हरतालिका तीज पूजा विधी (Hartalika Teej Puja Vidhi)

हरतालिका तीजची पूजा प्रदोष काळात केली जाते, जो दिवस आणि रात्रीच्या संधिकाळात येतो. या पूजेमध्ये भगवान शिव आणि माता पार्वतीची पूजा केली जाते. चला जाणून घेऊ या व्रताची विधी:

1. स्नान आणि वस्त्र धारण: या दिवशी महिलांनी नवीन कपडे घालावेत आणि सोलह श्रृंगार करावे.
2. शिव-पार्वतीची प्रतिमा बनवणे: ओल्या मातीपासून भगवान शिव, माता पार्वती आणि गणेश यांची प्रतिमा बनवा.
3. पंचामृत तयार करणे: दूध, दही, साखर, मध आणि तूप यांचे मिश्रण करून पंचामृत तयार करावे.
4. सौभाग्य सामग्री अर्पण करणे: माता पार्वतीला मेहंदी, बांगड्या, बिंदी, सिंदूर, काजळ इत्यादी अर्पण करावे.
5. आरती आणि परिक्रमा: प्रथम गणेश जींची, नंतर भगवान शिव आणि माता पार्वतीची आरती काढावी. त्यांच्या परिक्रमा कराव्यात.
6. रात्र जागरण: या दिवशी रात्री जागरण करणे आवश्यक आहे.
7. व्रत कथा ऐकणे: पूजेदरम्यान हरतालिका तीज व्रत कथा ऐकावी.
8. पारण करणे: दुसऱ्या दिवशी काकडी आणि हलव्याचा नैवेद्य दाखवून व्रताचे पारण करावे.

हरतालिका तीज व्रत कथा (Story of Hartalika Teej)

हरतालिका तीज व्रताची कथा भगवान शिव आणि माता पार्वती यांच्या प्रेम आणि तपस्येशी संबंधित आहे. पुराणांनुसार, माता पार्वतीने भगवान शिवांना पती म्हणून मिळविण्यासाठी कठोर तप केले होते. त्यांच्या पित्याने त्यांचे लग्न भगवान विष्णूंसोबत ठरविले होते, परंतु माता पार्वतीने हा निर्णय मान्य केला नाही आणि आपल्या सखीच्या मदतीने घनदाट जंगलात जाऊन शिवलिंगाची स्थापना केली.

या दिवशी माता पार्वतीने निर्जला व्रत ठेवून शिवलिंगाची पूजा केली. त्यांच्या तपस्येमुळे भगवान शिव प्रसन्न झाले आणि त्यांना पतीरूपात स्वीकारले. तेव्हापासून हा व्रत महत्त्वपूर्ण बनला. या व्रताचे पालन केल्याने महिलांना सौभाग्य आणि सुखी वैवाहिक जीवन प्राप्त होते.

हरतालिका तीज पूजन सामग्री (Hartalika Teej Puja Samagri)

हरतालिका तीजच्या पूजेसाठी आवश्यक सामग्री आधीच गोळा करणे आवश्यक आहे. या पूजेसाठी लागणारी सामग्री खालीलप्रमाणे आहे:

• ओली माती
• बेल पत्र
• शमी पत्र
• केळ्याचे पान
• धतूरा फळ आणि फुले
• आकांचा फुल
• तुळशी मंजरी
• जनेऊ
• वस्त्र
• मौसमी फळे-फुले
• नारळ
• कलश
• अबीर, चंदन
• तूप, कापूर, कुमकुम
• दीपक, दही, साखर, दूध, मध

याशिवाय, माता पार्वतीच्या सौभाग्य सामग्रीमध्ये मेहंदी, बांगड्या, बिंदी, सिंदूर, काजळ आणि सुहाग पिटारीचा विशेष महत्त्व आहे.

हरतालिका तीजचे नियम (Rules of Hartalika Teej)

हरतालिका तीजच्या व्रताचे योग्य पालन करण्यासाठी काही नियमांचे पालन करणे आवश्यक आहे. या व्रतादरम्यान महिलांनी पाण्याचा एक थेंबही ग्रहण करू नये. व्रताच्या दिवशी स्नान करून व्रताचे संकल्प करावे. व्रताच्या दरम्यान सूतक लागल्यास, पूजा रात्री केली जाते. व्रतादरम्यान महिलांनी 24 तासांपेक्षा जास्त निर्जला उपवास करावा आणि रात्री जागरण करावे.

सौभाग्य प्राप्तीसाठी हरतालिका तीजचे महत्त्व (Importance of Hartalika Teej for Good Fortune)

हरतालिका तीज व्रत केल्याने विवाहित महिलांच्या पतीची दीर्घायुषी होते, तर अविवाहित कन्यांना मनासारखा वर मिळतो. बिहार, उत्तर प्रदेश, राजस्थान आणि मध्य प्रदेश यांच्यासह कर्नाटक, तमिळनाडू आणि आंध्र प्रदेशातही या सणाचा मोठ्या उत्साहाने साजरा होतो. दक्षिण भारतात याला “गौरी हब्बा” म्हणून ओळखले जाते.हरतालिका तीज व्रत विवाहित महिलांसाठी आणि अविवाहित कन्यांसाठी अत्यंत महत्त्वपूर्ण मानला जातो.

भगवान शिव आणि माता पार्वतीच्या पूजेमध्ये श्रद्धा आणि भक्तीचे विशेष महत्त्व आहे. या व्रताच्या पालनाने सौभाग्य, सुख आणि समृद्धीची प्राप्ती होते.