What is NPS Vatsalya Yojana -पहिल्याच दिवशी विक्रमी अर्जांची नोंद 24
What is NPS Vatsalya Yojana?
NPS Vatsalya Yojana: मुलांसाठी निवृत्ती बचत योजनेची नवी दिशा
भारतातील पेन्शन व्यवस्थेच्या इतिहासात एक नवा अध्याय सुरु झाला आहे. १८ सप्टेंबर २०२४ रोजी केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी NPS वत्सल्य या योजनेचे उद्घाटन केले. या नव्या उपक्रमाने पहिल्याच दिवशी ९,७०५ लहान सदस्यांची नोंदणी करून एक महत्त्वपूर्ण मीलाचा दगड गाठला आहे.
ही योजना पेंशन फंड नियामक आणि विकास प्राधिकरण (PFRDA) यांच्यामार्फत चालवली जाते, आणि विशेष म्हणजे ती लहान मुलांसाठी राष्ट्रीय पेन्शन प्रणाली म्हणून ओळखली जाते.
या योजनेचा मुख्य उद्देश पालक आणि पालकांना त्यांच्या मुलांसाठी भविष्यातील निवृत्तीची बचत करण्याची संधी देणे आहे. बालपणातच निवृत्ती निधीची तयारी करण्याची संधी मिळाल्यामुळे मुलांच्या निवृत्तीच्या सुरक्षिततेसाठी मोठा हातभार लागतो. NPS वत्सल्य ही योजना मुलांच्या आर्थिक स्थैर्याच्या दृष्टीने पालकांना एक मोठा आधार देते, कारण यामध्ये कंपाउंडिंगच्या फायद्यांचा लाभ मिळतो.
लहान वयात गुंतवणूक सुरू केल्यामुळे निधी अधिक वाढतो, ज्यामुळे भविष्यात निवृत्तीचा सुसंवाद होतो.
भारतातील प्रगतीशील पेन्शन क्षेत्रासाठी हा एक मोठा टप्पा आहे. आजच्या बदलत्या आर्थिक परिस्थितीत मुलांना आर्थिक शिक्षण आणि गुंतवणुकीच्या सवयी लहान वयातच लावणे अत्यावश्यक झाले आहे. या योजनेमुळे मुलांच्या पालकांना त्यांच्यासाठी निवृत्ती नियोजनाचा प्रारंभ करण्याची संधी मिळते.
NPS वत्सल्य ही योजना आर्थिकदृष्ट्या अधिक सशक्त होण्यासाठी उपयुक्त ठरते, कारण भविष्यात मुलांना आर्थिक सुरक्षितता प्राप्त होण्यासाठी हे एक महत्त्वपूर्ण साधन ठरू शकते.
NPS वत्सल्य या योजनेच्या माध्यमातून भारत सरकारने एक अनोखा उपक्रम हाती घेतला आहे, ज्यामध्ये मुलांना आणि त्यांच्या पालकांना भविष्यातील निवृत्ती सुरक्षिततेच्या दृष्टीने अधिक चांगल्या प्रकारे तयारी करण्याची संधी दिली जाते. भारताच्या प्रगतीशील पेन्शन क्षेत्रात NPS वत्सल्य या योजनेने एक नवा आदर्श निर्माण केला आहे, जो भविष्यात अधिक लोकप्रिय ठरण्याची शक्यता आहे.
यामुळे मुलांच्या भविष्याची आर्थिक काळजी घेणे आता पालकांसाठी सोपे आणि सोयीस्कर झाले आहे. NPS वत्सल्य ही योजना पालकांच्या आणि मुलांच्या आर्थिक स्वावलंबनासाठी एक महत्त्वपूर्ण पाऊल ठरू शकेल.
Follow gyaanganga.in for more informational topic
NPS वात्सल्यची मुख्य वैशिष्ट्ये Key Features of NPS Vatsalya
- पात्रता निकष
पॅन कार्ड आणि आधार कार्ड असलेल्या कोणत्याही अल्पवयीनाला या योजनेत सहभागी होता येते. - किमान योगदान
किमान वार्षिक योगदान रु. १,००० पासून सुरू होते, ज्यामुळे सर्व प्रकारच्या कुटुंबांना सहभागी होता येईल. - १८ वर्षांनंतरची परिवर्तन प्रक्रिया
१८ वर्षे पूर्ण झाल्यावर, योग्य केवायसी दस्तऐवज सादर केल्यावर खाते सामान्य एनपीएस खात्यात रूपांतरित होईल. - मागे घेण्याचे पर्याय
शिक्षण, आरोग्य समस्यांसाठी किंवा अपंगत्वासाठी ३ वर्षांच्या लॉक-इन कालावधीनंतर २५% योगदान मागे घेता येईल.
एनपीएस वात्सल्यमध्ये चक्रवाढ कशी काम करते
पालक वार्षिक रु. १०,००० योगदान देऊन आपल्या मुलांसाठी मोठी निवृत्तीची रक्कम जमा करू शकतात. १८ वर्षांनंतर ही रक्कम १२.८६% परतावा धरून रु. ११ कोटीपर्यंत पोहोचू शकते.
गुंतवणूक पर्याय आणि फायदे Investment Options and Benefits
एनपीएस वात्सल्य विविध गुंतवणूक पर्याय प्रदान करते, ज्यात पालक किमान रु. १,००० पासून सुरू करू शकतात आणि जास्तीत जास्त योगदानासाठी कोणतीही मर्यादा नाही. या योजनेत चक्रवाढीचा लाभ मिळून मुलांच्या भविष्याची वित्तीय सुरक्षा मिळते.
एनपीएस वात्सल्य खाते कसे उघडावे How to Open an NPS Vatsalya Account
पालक किंवा पालकांना अधिकृत बँका किंवा ऑनलाईन पोर्टलवर जाऊन एनपीएस वात्सल्य खाते उघडता येईल. प्रक्रिया सोपी आहे:
- मुलाचे पॅन आणि आधार तपशील सादर करणे.
- केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करणे.
- पसंतीचे योगदान आणि गुंतवणूक पर्याय निवडणे.
- मुलासाठी PRAN (Permanent Retirement Account Number) मिळवणे.
एनपीएस वत्सल्य योजना काय आहे?
एनपीएस वत्सल्य योजना ही निवृत्तीनंतरचे आर्थिक सुरक्षितता मिळवण्यासाठी एक सरकारी योजना आहे. या योजनेत नियमित योगदान दिल्यानंतर निवृत्तीनंतर पेन्शन मिळवता येते.
एनपीएस वत्सल्य योजनेत कोण सहभागी होऊ शकतात?
कोणतेही भारतीय नागरिक, ज्यांची वय 18 ते 60 वर्षांच्या दरम्यान आहे, ते या योजनेत सहभागी होऊ शकतात.
एनपीएस वत्सल्य योजनेत किमान आणि जास्तीत जास्त योगदान किती आहे?
एनपीएस वत्सल्य योजनेत किमान वार्षिक योगदान ₹1,000 आहे. जास्तीत जास्त योगदानाची मर्यादा नाही, तुम्ही तुमच्या आर्थिक स्थितीप्रमाणे अधिक योगदान देऊ शकता.
एनपीएस वत्सल्य योजनेत किती वर्षे योगदान द्यावे लागते?
सहभागी व्यक्तीला निवृत्त होईपर्यंत (60 वर्षे) नियमित योगदान द्यावे लागते. 60 व्या वर्षानंतर तुम्ही पेन्शन मिळवण्यास पात्र होता.
निवृत्तीनंतर एनपीएस वत्सल्य योजनेतून पेन्शन कसे मिळेल?
निवृत्तीनंतर, एक निश्चित रक्कम तुमच्या खात्यातून नियमित पेन्शन म्हणून दिली जाते. तुम्ही एकत्रित रक्कम काढून घेऊ शकता आणि शिल्लक रक्कमेसाठी पेन्शन मिळवू शकता.
एनपीएस वत्सल्य योजनेत मिळणाऱ्या पेन्शनवर कर लागू होतो का?
पेन्शनवर कर लागू होतो. मात्र, या योजनेतून एकत्रित रक्कम काढताना त्याच्या एका ठराविक भागावर कर सूट दिली जाते
एनपीएस वत्सल्य योजनेत कर्ज मिळण्याची सुविधा आहे का?
नाही, एनपीएस वत्सल्य योजनेत कर्ज मिळण्याची सुविधा उपलब्ध नाही.
एनपीएस वत्सल्य योजना बंद करता येते का?
तुम्ही एनपीएस योजना बंद करू शकता, मात्र निवृत्तीपूर्वी बंद केल्यास संपूर्ण रक्कम काढता येणार नाही. नियमांनुसार केवळ काही रक्कमच काढता येईल.
एनपीएस वत्सल्य योजनेतून अंशत: पैसे काढण्याची सुविधा आहे का?
होय, 10 वर्षे नियमित योगदान दिल्यानंतर तुम्ही अंशत: पैसे काढू शकता. परंतु, पूर्ण रक्कम काढता येत नाही.
एनपीएस वात्सल्यसाठी किमान योगदान किती आहे?
किमान वार्षिक योगदान रु. १,००० आहे.
एनआरआय एनपीएस वात्सल्यमध्ये गुंतवणूक करू शकतात का?
होय, एनआरआय त्यांच्या मुलांसाठी एनपीएस वात्सल्य खाते उघडू शकतात.
मुलाच्या १८ वर्षे पूर्ण झाल्यावर खात्याचे काय होते?
खाते सामान्य एनपीएस खात्यात रूपांतरित होते आणि मुलाला संपूर्ण प्रवेश मिळतो.